Warmtepomp, duurzaam en efficient verwarmen
Warmtepompen zijn een duurzame manier om je woning te verwarmen en tegelijkertijd de energiekosten te verlagen door de hoge energie efficiëntie. Een warmtepomp haalt energie uit natuurlijke bronnen, zoals lucht, water of de bodem, en zetten dit om in warmte voor je woning. Bovendien kan een warmtepomp vaak ook koelen in de zomer, wat zorgt voor extra comfort.
Warmtepompen zijn doorgaans veel energie-efficiënter dan traditionele verwarmingssystemen omdat ze natuurlijke warmtebronnen gebruiken.
Warmtepompen kunnen zowel verwarmen als koelen, waardoor ze het hele jaar door voor een comfortabel binnenklimaat zorgen.
Omdat warmtepompen geen fossiele brandstoffen gebruiken, dragen ze bij aan een vermindering van de CO₂-uitstoot. Dit maakt ze een milieuvriendelijke keuze.
Een warmtepomp helpt je energieverbruik aanzienlijk te verlagen door efficiënter gebruik van natuurlijke warmtebronnen.
De overheid biedt subsidies die de aanschaf en installatie van een warmtepomp financieel aantrekkelijker maken.
Een warmtepomp verhoogt de waarde van je woning door het duurzame en energiezuinige karakter.
Inhoud pagina warmtepompen
Wat is een warmtepomp?
Een warmtepomp is een systeem dat energie uit de buitenlucht, ventilatielucht, water of de bodem haalt en omzet in warmte. Je kunt een warmtepomp vergelijken met een omgekeerde koelkast: waar een koelkast warmte van binnen naar buiten verplaatst, doet een warmtepomp dit in omgekeerde richting. De opgewekte warmte wordt gebruikt voor de verwarming van je huis en/of het verwarmen van tapwater.
Een volledig elektrische warmtepomp is geschikt voor goed geïsoleerde huizen. In sommige gevallen kan een warmtepomp de cv-ketel dus volledig vervangen, maar in andere gevallen kunnen hybride warmtepompen samenwerken met een cv-ketel. Een lucht-water warmtepomp transporteert energie van de buitenlucht naar het verwarmingswater in het cv-systeem, terwijl een lucht-lucht warmtepomp werkt met een luchtverwarmings-systeem in plaats van het water in het cv-systeem.
Hoe werkt een warmtepomp?
Een warmtepomp is een ingenieus apparaat dat energie uit de omgeving onttrekt en omzet in bruikbare warmte voor je woning. Het werkt op basis van de principes van thermodynamica, waarbij warmte wordt overgedragen van een koude bron naar een warme bron. De warmtepomp bestaat uit twee hoofdcomponenten: een buitenunit en een binnenunit, die met elkaar zijn verbonden door leidingen.
De buitenunit haalt warmte uit de lucht, grond of water, afhankelijk van het type warmtepomp. Deze warmte wordt vervolgens via een koelmiddel naar de binnenunit getransporteerd. In de binnenunit wordt de warmte omgezet in een bruikbare vorm en verspreid door je woning via het cv-systeem, zoals (laag temperatuur) radiatoren of vloerverwarming. Dit proces kan ook omgekeerd worden om je huis te koelen in de zomer, wat zorgt voor een comfortabel binnenklimaat het hele jaar door. Het gaat hier wel om passief koelen, wat niet hetzelfde gevoel zal geven als een airconditioning.
Soorten warmtepompen
Warmtepompen worden steeds populairder in Nederland. Ze bieden niet alleen een energiezuinige manier om je woning te verwarmen, maar dragen ook bij aan een duurzamere toekomst. Bij de overstap naar een warmtepomp is het belangrijk om te weten welk type het beste past bij jouw woning en situatie. Er zijn verschillende soorten warmtepompen, elk met hun eigen voordelen en toepassingen. In dit blog zetten we de vijf meest voorkomende types op een rij: de hybride warmtepomp, de all-electric warmtepomp, de lucht-water warmtepomp, de water-water warmtepomp en de lucht-lucht warmtepomp. Split warmtepompen verschillen van monoblock warmtepompen doordat ze vergelijkbaar zijn met airco’s, waarbij de condensor in binnen- en buitenunits is geplaatst.
Het combineren van warmtepompen met zonne energie, zoals zonneboilers en zonnecollectoren, kan zorgen voor een hogere efficiëntie en duurzame energie, waardoor het gasverbruik voor warm water significant kan worden verminderd.
Hybride warmtepomp
Een hybride warmtepomp werkt samen met je huidige cv-ketel en is vooral geschikt voor woningen die nog niet volledig van het gas af kunnen. Dit type warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en wordt gecombineerd met een gasgestookte ketel die alleen bijspringt wanneer het buiten extreem koud is of als er veel warm water nodig is. In mildere periodes kan de warmtepomp zelf de hele verwarmingsbehoefte van je woning opvangen, wat leidt tot een flinke besparing op gasverbruik.
Voordelen van de Hybride Warmtepomp met cv-ketel:
- Lagere gasrekening door het gecombineerde systeem.
- Relatief eenvoudig te installeren in bestaande woningen met een cv-ketel.
- ISDE-subsidie beschikbaar, waardoor de investering aantrekkelijker wordt (gaat in 2025 omlaag).
- Weinig aanpassing nodig aan het huidige afgiftesysteem (radiatoren of vloerverwarming).
Een hybride warmtepomp is ideaal als je al beschikt over een goed functionerende cv-ketel en nog niet volledig van het gas af wilt of kunt. Hoewel het lijkt alsof deze optie minder geschikt wordt omdat de subsidie in 2025 omlaag gaat valt dit mee. De subsidie is voornamelijk verminderd omdat de investering bij een hybride warmtepomp kopen flink omlaag is gegaan de afgelopen jaren.
All-Electric warmtepomp
De all-electric warmtepomp is volledig elektrisch en heeft geen gasgestookte cv-ketel nodig. Dit systeem haalt alle benodigde warmte uit de lucht, bodem of water en kan een woning volledig voorzien van verwarming. Voor nieuwbouwwoningen is dit vaak de standaardkeuze, maar ook (zeer) goed geïsoleerde bestaande woningen kunnen hiermee volledig gasloos verwarmd worden.
Voordelen van de All-Electric Warmtepomp:
Gasloos verwarmen en volledig duurzaam, perfect voor wie wil bijdragen aan een fossielvrije toekomst.
Zorgt soms ook voor warm tapwater, zodat een aparte boiler vaak niet nodig is.
Geschikt voor zowel verwarmen als koelen, afhankelijk van het systeemtype.
Let op dat all-electric warmtepompen vaak een hogere investering vragen en doorgaans beter werkt in goed geïsoleerde woningen. Eventuele bouwkundige aanpassingen, zoals extra isolatie of vloerverwarming, kunnen de efficiëntie verder verhogen maar brengen ook extra kosten met zich mee.
Type natuurlijke bronnen voor een warmtepomp
Er zijn verschillende type natuurlijke bronnen waaruit de warmtepomp de warmte onttrekt. Voorbeelden zijn lucht en grond/oppervlakte water.
Lucht-water warmtepomp
Een lucht-water warmtepomp is een van de meest populaire keuzes vanwege de relatief eenvoudige installatie. Dit type haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt die om water te verwarmen, dat vervolgens door het cv systeem (zoals radiatoren of vloerverwarming) in je woning wordt verspreid.
Water-water warmtepomp
Een water-water warmtepomp haalt warmte uit grondwater of oppervlaktewater en heeft een hoge efficiëntie. Dit systeem vereist wel een uitgebreide installatie, vaak met diepe boringen om toegang te krijgen tot het grondwater, maar biedt een zeer stabiele en efficiënte warmtebron die niet afhankelijk is van de buitentemperatuur. Let op, vanwege lokale regelgeving of ruimtegebrek is dit niet overal mogelijk.
Lucht-lucht warmtepomp
Een lucht-lucht warmtepomp werkt vergelijkbaar met een airconditioner die zowel kan verwarmen als koelen. Lucht lucht warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht en blaast het als warme lucht je woning in. Het is een goede optie voor kleinere woningen of appartementen waar geen watergedragen verwarmingssysteem (zoals radiatoren of vloerverwarming) aanwezig is. Let op, voor warmtapwater dienen andere systemen geïnstalleerd te worden.
Welk type warmtepomp past bij jouw woning?
De keuze voor het juiste type warmtepomp hangt af van je woonsituatie, verwarmingsbehoefte en budget. Heb je een goed geïsoleerde nieuwbouwwoning, dan is een all-electric of water-water warmtepomp vaak de beste keuze. Voor bestaande woningen met een cv-ketel en beperkte isolatie kan een hybride warmtepomp een stap in de goede richting zijn. Wil je een compact en eenvoudig te installeren systeem voor een kleiner huis? Dan kan een lucht-lucht warmtepomp ideaal zijn.
Bij het overwegen van een warmtepomp kopen, is het belangrijk om de voordelen zoals gasloos verwarmen, het verlagen van de CO2-voetafdruk, en kostenbesparingen op energiekosten mee te nemen. Zorg ook voor goed advies en kies de juiste leverancier voor een succesvolle installatie zodat ook onderhoud in de toekomst geen problemen zal geven.
Warmtepomp in een bestaande woning
Bij bestaande woningen is de overstap naar een warmtepomp goed mogelijk, maar het vraagt soms om aanpassingen in het verwarmingssysteem. Warmtepompen werken bij voorkeur met lage temperatuurverwarming, wat betekent dat sommige afgiftesystemen mogelijk aangepast moeten worden.
Effect op het afgiftesysteem
Het type afgiftesysteem in je woning bepaalt voor een groot deel hoe goed een warmtepomp werkt. Radiatoren en
vloerverwarming hebben ieder hun eigen warmtebehoefte en niet alle afgiftesystemen zijn geschikt voor lage temperaturen. Een warmtepomp werkt optimaal met lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren/convectoren. Bij standaard radiatoren kan het rendement flink lager zijn of de ruimtes niet voldoende verwarmen maar met de nodige aanpassingen kan een warmtepomp ook hier prima functioneren.
Radiatoren met een warmtepomp
Radiatoren zijn traditioneel ingesteld op hoge temperaturen, wat niet ideaal is voor een warmtepomp die werkt met lage temperatuurwarmte. Toch zijn er oplossingen mogelijk: je kunt bijvoorbeeld kiezen voor speciale lage temperatuur radiatoren, die werken bij de lagere aanvoertemperaturen van een warmtepomp. Dit verbetert niet alleen het rendement van het systeem, maar zorgt ook voor een comfortabelere en gelijkmatigere warmte in huis. Ook zijn er tegenwoordig zogenaamde radiator ventilatoren verkrijgbaar die de afgifte een boost kunnen geven.
Warmtepomp en vloerverwarming
Vloerverwarming is perfect voor een warmtepomp, omdat het systeem goed werkt met een lage aanvoertemperatuur. Bij traditionele systemen werd het aangevoerde water vanuit de cv-ketel terug gemengd naar lagere temperaturen zodat het geschikt is voor de vloer, met de lage temperaturen van een warmtepomp is dit niet meer nodig en verwarm je niet onnodig het cv-water. Hierdoor kan de warmtepomp efficiënt draaien, wat resulteert in een lagere energierekening en een hoog comfortniveau. Vloerverwarming verspreidt de warmte gelijkmatig, waardoor je woning snel op de juiste temperatuur komt zonder onnodige energieverspilling. Lees meer over deze combinatie!
Installatie en onderhoud
Elk soort warmtepomp vereist specifieke kennis en technische kunde voor de installatie. Het is belangrijk om een erkend installateur in te schakelen om de installatie uit te voeren. De installatiekosten variëren afhankelijk van het type warmtepomp en de complexiteit van de installatie. Zo kan de installatie van een monoblock warmtepomp eenvoudiger zijn dan die van een split warmtepomp, wat invloed heeft op de kosten.
Onderhoud is essentieel om de efficiëntie en levensduur van de warmtepomp te garanderen. Regelmatig onderhoud omvat het controleren van de filters, het schoonmaken van de buitenunit en het controleren van de elektrische verbindingen. Het is aanbevolen om jaarlijks een professioneel onderhoud uit te voeren. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp optimaal blijft werken en voorkomt onverwachte storingen. Een goed onderhouden warmtepomp werkt energie-efficiënt en draagt bij aan lagere energiekosten.
Rendement warmtepomp
Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP-waarde (Coëfficiënt of Performance). De COP-waarde geeft aan hoeveel watt warmte er uit 1 watt aan elektriciteit kan worden gehaald. Een hogere COP-waarde betekent een hoger rendement van de warmtepomp. Bijvoorbeeld, een warmtepomp met een COP-waarde van 4 levert vier keer zoveel warmte-energie als de hoeveelheid elektrische energie die het verbruikt. Dit maakt warmtepompen zeer energie-efficiënt.
Warmtepomp kiezen en berekenen
Bij het kiezen van een warmtepomp komt meer kijken dan alleen het aanschafbedrag. De capaciteit, het afgiftesysteem en de isolatie van je woning spelen een belangrijke rol in het maken van de juiste keuze. Een installateur kan helpen bij een goede berekening en de keuze voor het juiste systeem. Hybride warmtepompen, die werken in combinatie met een cv-ketel, zijn effectief in het verwarmen van huizen zonder optimale isolatie en functioneren goed met zowel vloerverwarming als normale radiatoren, zelfs bij koudere buitentemperaturen.
Warmteverliesberekening
Een warmteverliesberekening is essentieel om de juiste warmtepomp te kiezen. Hierbij wordt gekeken naar hoeveel warmte jouw woning nodig heeft om in de koudste periodes comfortabel warm te blijven. Een goed geïsoleerde woning heeft een lager warmteverlies en vraagt daardoor om een warmtepomp met een lager vermogen, wat bijdraagt aan een energiezuinige werking en lagere kosten. Vraag je installateur of energie adviseur naar de mogelijkheden.
Warmtepomp en isolatie van de woning
De isolatie van je woning bepaalt in grote mate of een (hybride) warmtepomp toegepast kan worden. Woningen van voor 1992 waarbij nog geen extra isolatie is aangebracht zijn vaak nog niet geschikt voor warmtepompen. Woningen met slechte isolatie profiteren mogelijk ook minder van een warmtepomp en kunnen beter eerst goed geïsoleerd worden. Voordat er een warmtepomp toegepast kan worden is het dan ook zaak om eerst de isolatie van de woning goed op orde te krijgen.
Warmtepomp en afgiftesysteem
Het afgiftesysteem, zoals radiatoren of vloerverwarming, heeft invloed op de efficiëntie van de warmtepomp. Zoals eerder genoemd, werkt een warmtepomp optimaal met lage temperatuurverwarming. Radiatoren kunnen aangepast worden voor lage temperatuur, maar vloerverwarming is over het algemeen ook een goede keuze vanwege de lage aanvoertemperatuur en de gelijkmatige warmteverspreiding.
Belang van Professionele Installatie
Het installeren van een warmtepomp vraagt om vakkennis. Een gecertificeerde installateur zorgt ervoor dat het systeem optimaal functioneert, veilig is en het beste rendement biedt. Dit voorkomt onverwachte problemen en zorgt voor een langere levensduur van het systeem.
Conclusie
Een warmtepomp is een duurzame, energiezuinige keuze die bijdraagt aan een comfortabel thuis. Of je nu kiest voor een hybride systeem of een volledig gasloze oplossing, een warmtepomp verlaagt je energiekosten en CO₂-uitstoot en verhoogt de waarde van je woning.
Wil je meer weten over warmtepompen of advies op maat? Neem contact op met een Klimaat Comfort professional en ontdek de mogelijkheden voor jouw woning!
Vind een CV-ketel installateur
Chloe
Bekijk mijn LinkedIn profiel
We schrijven zelden, maar alleen de beste inhoud.
